Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakan Yardımcısı Zafer Demircan, Geleceğin Gücü ve Depolama Kongresi’nin açılışındaki konuşmasında, yenilenebilir enerji kurulu gücünün hidroelektrik santralleri ile birlikte 67 bin megavatın üzerine çıktığını söyledi.
BU YIL 50 MİLYAR DOLARLIK İTHALAT YAPILDI
Türkiye’de özel bölüm marifetiyle rüzgar ve güneş gücü yatırımlarının 31 bin megavata çıkarıldığını söz eden Demircan, “Enerjide ithalatçı bir ülkeyiz. Geçtiğimiz yıl yaklaşık 60 milyar dolar, bu yıl da yaklaşık 50 milyar dolarlık bir güç ithalatının gerçekleştiğini görüyoruz.” diye konuştu.
Demircan, Paris Muahedesi ile tüm ülkelerin verdiği beyanlar kapsamında net sıfır gayesi belirlendiğini anımsattı.
Türkiye’nin güç stratejisinde öne çıkan başlıklardan birinin kaynak çeşitlendirmesi yapmak olduğunu lisana getiren Demircan, “Yenilenebilir yüklü olarak yerli kaynaklara yer vermemiz gerekiyor. Nükleer güç karbon sıfır olarak, en pak güç kaynağı olarak göründüğümüz bir güç çeşidi. Bunun için nükleer kapasitelerimizi artırmaya çalışıyoruz. Akkuyu’da 1. Üniteyi devreye alma sürecimiz devam ediyor. Sinop ve Kıyıköy’de de 2. ve 3. projelerle ilgili görüşmelerimiz devam ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Demircan, nükleer enerjiyi sisteme entegre etmenin kıymetine işaret ederek, nükleer gücün ileride Türkiye’nin güç sisteminde baz yük olarak devreye alınacağını kaydetti.
132 MİLYAR DOLAR TÜRKİYE’NİN CEBİNDE KALDI
Bütün bu değişim ve dönüşümün kurumsal tarafının kıymetli olduğunu belirten Demircan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Önümüzdeki 10 sene bizim için dönüşüm ve değişimin gerçekleştirilmesi açısından sıkıntı bir sene olacak. Hem sistemin kendisi dönüşecek hem de sistem içi dönüşümü lazım. Son 20 yılda elektrik ve güç bölümünde değerli ıslahatlar başarıldı. Yenilenebilir güçteki yatırımlarla şu ana kadar 132 milyar dolarlık doğal gaz ithalatının önüne geçtik. Yenilenebilir güç dalı bu yatırımlarla 890 milyon tonluk bir karbon emisyon azaltılmasını sağlıyor.”
Demircan, Türkiye’de yenilenebilir güç dalı birinci başladığında imalat açısından neredeyse hiçbir kabiliyeti olmadığını mevcut durumda ise 150’nin üzerinde ana ekipman imalatçısı, direkt ve dolaylı alt tedarikçi sayısının da 350’ye çıktığını söyledi.
İmalatçı sayısının artacağını vurgulayan Demircan, “Bugüne kadar yerli aksam ya da dayanak kapsamında 1,8 milyar dolarlık imalat dayanağı vermişiz. Bu imalat dayanağından 10 gigavatlık üretim kapasitesi faydalanmış.” dedi.
YENİ YILDA YEKA İHALELERİ OLACAK
Demircan, halihazırda 70 bin megavata yakın ön lisans ya da kısmen lisans etabında yatırım kapasitesi olduğunu söyledi.
Bunun yaklaşık 34 bin megavatının depolamalı RES ve GES projeleri olduğuna dikkati çeken Demircan, “24 bin megavatı öz tüketim maksatlı lisanssız projeler, kalanı da lisanslı olan projeler. İnşallah ocak ve şubat aylarında güneş ve rüzgar YEKA ihalelerini yapacağız. Ayrıyeten müsaade süreçleri kısaltılması için bir kanun değişikliği çalışmasını değerli ölçüde tamamlayıp, mevcutta yaklaşık 48 aylık olan müsaade süreçlerinin 24 aya kadar indirilmesi konusunda hazırlıklarımızı tamamladık. Bütün bunları yaparken büyük kapasitenin sisteme entegrasyonu ve sistemi ve altyapısını buna nazaran değiştirilmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Demircan, bugün prestijiyle yaklaşık 75 bin kilometrelik bir iletim sınırı bulunduğunu, ilerleyen vakitte 90 bin kilometreye kadar çıkarılması için çalışmalara devam edildiğini kaydetti.
Yaklaşık 28 milyar dolarlık yatırımın 10 yıllık dilimde iletim sınırı yatırımlarında kullanılacağını vurgulayan Demircan, “Yeni sınırlar ile sistemi desteklemek ve enterkonneksiyon kapasitemizi artırarak komşu ülkelerle işbirliğini geliştirmeyi istek ediyoruz. Ayrıyeten sistemin depolama yeteneğini arttırmayı planlıyoruz.” diye konuştu.
KONGRENİN MOTTOSUNUN “BÖLGENİN BATARYA ÜSSÜ TÜRKİYE” OLDU
Enerji Depolama Endüstrileri Derneği Yönetim Kurulu Lideri (EDEDER) Can Tokcan, güç depolama teknolojilerinin 2025’ten başlayarak gelecek 30 yıl boyunca güçte bir oyun değiştirici olacağını aktardı.
Yeni yıl ortasından itibaren büyük ölçekli depolama projelerinin devreye alınacağının öngörüldüğünü söz eden Tokcan, “Dünya genelinde 2050’ye kadar güç dönüşümü alanında yapılması gereken yıllık yatırım fiyatı yaklaşık 3,5 trilyon dolar. Bu yatırımların büyük kısmı güç altyapısının güzelleştirilmesi ve yenilenebilir yatırımlarıyken kıymetli bir kısmı ise güç depolama sistemlerine yönelik yatırımlardır. Güç depolamada global ölçekte 2035’e kadar 2 teravatsaatlik bir heyetim hedefleniyor, yatırım bedeli ise 400 milyar dolar civarında.” diye konuştu.
Kongrenin mottosunun “Bölgenin Batarya Üssü Türkiye” olarak belirlendiğini tabir eden Tokcan, gayelerinin katma pahası Türkiye’de yaratmak ve yurt dışına ihracat yapmak olduğunu belirtti.
Tokcan, Türkiye’nin kendisine mahsus marifetleri ile dünyanın tamamına eser, yazılım ve hizmet ihraç edecek konumda olduğunu tabir ederek, şunları kaydetti:
“Yurt dışı pazarlarında güç depolama alanında Avrupa için çok kıymetli bir ticaret partneri olma potansiyelimiz var. Avrupalı şirketler de halihazırda Türkiye’deki şirketlerle depolama alanında iş birliklerinin temelini oluşturuyorlar biz de bu iş birliklerinin güçlenmesini hedefliyoruz. Ülkece edindiğimiz tecrübeler, süratli hareket edebilmemiz, kararlılıkla sürdürülen kamu yönetimi, yetişmiş insan kaynağımız, teknik kabiliyetlerimiz ve yenilikçi vizyonumuzla biz bu uğraşların ‘enerji depolama’ alanında, çok süratli bir biçimde, Türkiye’nin öncü teknoloji üreticileri ortasına muvaffakiyet ile gireceğine inanıyoruz. Bu ögelerin tümü Türkiye’yi ‘Bölgenin Batarya Üssü’ pozisyonuna taşıyabilir.”