Heine’i bir Türk’ten okumak

O kadar keyif aldım ki, iki günde bitirdim. Serdar Dinçer’in “Almanya-Bir Kış Masalı ve Diyalektiğin şairi: Heinrich Heine“ adlı kitabı son vakitlerde hem öğrenerek hem de keyif alarak okuduğum kitapların başında geliyor.

Ülkemizde de bilinmedik biri değildir Heine. Şiirlerinin lisanımıza çevrildiğinden haberdarızdır. Yalnızca edebiyatla değil müzikle ilgilenenlerin de bildiği bir isimdir ayrıyeten. Zira Schuman ya da Schubert üzere büyük bestecilerce bestelenmiş şiirleri de vardır Heine‘nin. Bana yetecek kadar bildiğimi sanıyorum Heine’i. Şiirlerinde, anadilinde okuyanlar alışılmış, hicvin de ironinin de çok besbelli olduğunu söylerler. Akademik alanda yayınlanmıştır muhtemelen lakin tanınan manada Heine hakkında yazılmış kapsamlı bir kitap olduğunu sanmıyorum ülkemizde. O nedenle Dinçer’in kitabı tabir yerindeyse ilaç üzere geldi.

Hak ettiği ilgiden mahrum

Kitabın çok güzel olduğunu okuyanlar anlayacak zati, olağan bulabilirlerse. Zira bu çok düzgün yazılmış kitap, müellifinin kendi imkanlarıyla bastırdığı, hak ettiği ilgiden yoksun kalmış bir kitap. Münasebetiyle her yerde bulabilmek mümkün değil. Halbuki Almanya’da yaşayan son derece entelektüel bir Türk’ün, “ben Almanlardan daha âlâ anlıyorum Heine’i“ diyerek kaleme aldığı bu kıymetli kitap için yayınevleri sıraya girmeliydi. Serdar Dinçer, aslında yayın dünyamızın pek de tanımadığı bir ad değil. Bir kitabı kıymetli bir yayınevinden çıkmış bir müellif. (Alman Evraklarında Alman-Türk Silah Arkadaşlığı ve Ermeniler- Bağlantı Yayınları). Fakat yayın dünyasında “işlerin nasıl gittiği“ konusunda pek fikri olmadığı için kendini anlatamamış muhakkak ki.

Heine’in yaşama hikayesini şiirlerini izleyerek, omurundaki kıymetli olayları anımsatarak anlatırken öteki alanlara da giren sıcak, son derece uzman bir üslubu var Dinçer’in. Heine’in şiirlerini yazma münasebetlerini de hikayeleriyle birlikte anlatıyor oluşu okuyucuyu cümlelerin peşine takıyor hakikaten. Büyük Marx’la kısa da olsa tanışan Heine’i anlatırken harika bir art plan çizmiş yazar. Bu da kitabı sahiden “dolu“ kılmış.

Kitabın yazılış serüvenini “Yaptığım aslında kolay özetçilik. Kitapları özetleyip özetleyip, harmanladım, hepsi o kadar.“ deyişi yaptığı işi çok hafife aldığını gösteriyor. Bu kuşkusuz tevazu lakin gerçek değil söylediği. “Özetlediği“ yanlışsız elbette fakat “harmanlama“ maharet ister, kolay iş değildir. Bunu başardığına tanık oldum kitabı bitirdiğimde. Okunan onca kaynak kitabın, kitapta hiç de göze batmadığına şahit olan okuyucu bu harmanlamanın kaynakları yanlışsız kullanmakla başarılabileceğini Dinçer’in kitaplarını okuyarak anlayabilir rahatlıkla.

Görülmemiş bir tutku

Heine’i bu kadar seven birine rastlamadım ülkemizde. Vardır tahminen, lakin yoksa şayet, artık var. Dinçer, Türkçe okuyanlara kusursuz bir Heine biyografisi armağan etti. Tutkusuna teşekkür borçluyuz. Heine’e neden tutkulu olduğunu kitabı okuduğunuzda anlayabileceksiniz. Sahiden görülmemiş bir tutku bu. Kimi şiirlerini çevirerek başlayan Heine takipçiliği Dinçer’i bence bu şairi en uygun bilenlerimizden biri yapmış. Dinçer’in Favori yayınları ortasında çıkan Atta Troll başlıklı bir başka kitabı daha var o da Heine üzerine.

Tüm edebiyat dünyasında hakkında yazılan biyografilerin çeliştiği, herkesin kendine nazaran biçimlendirdiği bir Heine var, denir.. Fakat Dinçer onca kaynaktan yararlanarak Heine’in -bana nazaran -en gerçek portresini çizmiş. Yalnızca bir tesadüf sonucu, Dinçer’in kardeşi Sevtap hanımın lütfedip yollamasıyla haberdar olduğum “Almanya-Bir Kış Masalı ve Diyalektiğin Şairi: Heinrich Heine“ 2006 yılında basılmış. İkinci baskısı yok kitabın. Hiç mi gören olmadı, okuyan varsa kıymetini hiç mi fark etmedi anlamak sahiden çok sıkıntı.

Yıllardır Almanya’da yaşayan Serdar Dinçer Berlin Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi mezunu. Ancak uzun yıllardır birebir ülkede toplumsal pedagogluk yapıyor. Çocukluktan yetişkinliğe, dezavantajlı yetişkin kümelerden, yaşlılarla çalışmaya kadar bir çok farklı alanda çalışırlar toplumsal pedagoglar. Dinçer’in toplumsal pedagoji usullerini bilmesi kitaplarındaki derinliğin nedeni tahminen de.

İlk baskısının üzerinden on altı koca yıl geçen “Almanya-Bir Kış Masalı ve Diyalektiğin Şairi: Heinrich Heine“‘in bir kenarda kalmasına gönlüm razı değil. Bunu sevgili Burak Tatari ile yaptığımız programda da lisana getirerek yayınevlerine davette bulundum. Birinci cevap sevgili İbrahim Akyol’dan (Mimas Yayınları) geldi. Dinçer’in kitaplarının hoş baskılarını yakında görebileceğiz demektir bu.

Serdar Dinçer’in bugüne kadar yazdıkları ile yazacak oldukları okuyucuyla kesinlikle buluşturulmalı. Sessiz sedasız okuyup yazan, üreten biri var hayatımızda, kayıtsız kalmamalıyız.

Şimdi Heine hakkında daha fazla bilgi sahibiyim. Sevincini de trajedisini de öğrendim.

Dinçer’e teşekkür ediyorum.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir